เปิดโปงแต่ไม่ปลอดภัย รัฐทำอะไรได้บ้าง ?
อันวาร์ อิบราฮิม นายกรัฐมนตรีประเทศมาเลเซียได้เคยกล่าวปราศรัยกับเจ้าหน้าที่รัฐของมาเลเซีย โดยพูดถึงการใช้งบประมาณของรัฐบาลชุดที่ผ่านมาที่มากเกินไป และเรียกร้องให้เจ้าหน้าที่รัฐช่วยกันตรวจสอบและป้องกันการทุจริต เพื่อลดการสูญเสียงบประมาณที่ไม่จำเป็น ซึ่งเจ้าหน้าที่รัฐสามารถร้องเรียนกับนายกฯ อันวาร์ได้โดยตรง
การปราศรัยครั้งนี้ทำให้นายกฯ อันวาร์ได้รับความชื่นชมเป็นอย่างมาก แต่ C4 (The Center to Combat Corruption and Cronyism) ซึ่งเป็นองค์กรต่อต้านคอร์รัปชันภาคประชาสังคมของมาเลเซียกลับไม่เห็นด้วย เพราะยังมีคำถามต่อคำปราศรัยดังกล่าว เช่น การที่นายกฯ อันวาร์เรียกร้องให้เจ้าหน้าที่รัฐตรวจสอบแล้วรัฐมีมาตรการสำหรับการปกป้องคุ้มครองผู้แจ้งเบาะแสหรือไม่ ? การแจ้งกับนายกฯ ให้ทราบคนเดียวมีความเป็นกลางมากพอหรือไม่ ? หากแจ้งแล้วจะนำไปสู่การลดการทุจริตได้อย่างไร ?
จากคำถามมากมายที่ดูเหมือนจะเป็นช่องโหว่ ทาง C4 จึงได้แนะนำต่อว่า หากรัฐต้องการจะป้องกันความเสียหายของงบประมาณที่เกิดจากการคอร์รัปชัน ก็ควรให้ความสำคัญกับการแก้ไขกฎหมาย การจัดซื้อจัดจ้าง โดยมี 3 ข้อแนะนำที่รัฐบาลควรให้ความสำคัญเป็นอันดับแรก
แก้ไขกฎหมายการอนุญาตให้เปิดเผยข้อมูลต่อบุคคลภายนอก เช่น สื่อ สมาชิกรัฐสภา องค์กรภาคประชาสังคม และหน่วยงานต่าง ๆ แก้ไขกฎหมายเพื่อปกป้องคุ้มครองผู้แจ้งเบาะแสทุจริต ที่นำเรื่องทุจริตมาเปิดเผย เพื่อไม่ให้ถูกกฎหมายเล่นงาน แก้ไขกฎหมายเรื่องอำนาจหน่วยงานรัฐในการพิจารณาเพื่อเพิกถอนความคุ้มครองผู้แจ้งเบาะแส โดยกฎหมายปัจจุบันที่ไม่ให้โอกาสกับหน่วยงานในการพิจารณาความคุ้มครอง ทำให้ผู้แจ้งเบาะแสอาจโดนเพิกถอนความคุ้มครองทันที และทำให้อาจได้รับผลกระทบจากการดำเนินการทางกฎหมายได้ง่ายขึ้นด้วย
นอกจากนี้ C4 ยังเรียกร้องให้มีการจัดตั้งหน่วยงานที่มีหน้าที่เฉพาะในการดูแลสิทธิ์การคุ้มครองผู้แจ้งเบาะแสเกี่ยวกับการทุจริต โดยมองว่าการตรวจสอบหน่วยงานภาครัฐจะสร้างความโปร่งใส และทำให้การดำเนินงานมีประสิทธิภาพ รวมถึงกฎหมายจะต้องสามารถปกป้องผู้แจ้งเบาะแสทุจริตได้ ปัญหาคอร์รัปชันไม่ใช่สิ่งที่นายกฯ อันวาร์ สามารถจัดการทั้งหมดได้ด้วยตัวคนเดียว C4 จึงขอเรียกร้องให้รัฐบาลพิจารณาแก้ไขกฎหมายเพื่อคุ้มครองผู้แจ้งเบาะแสในการจัดซื้อจัดจ้างอย่างเร่งด่วน
- ศูนย์ความรู้เพื่อความร่วมมือในการต่อต้านคอร์รัปชัน และส่งเสริมธรรมาภิบาลในระดับภูมิภาค
หัวข้อ
KRAC คัดสรร เล่างานวิจัยไทย I มันจบแล้วครับ…(ถ้า) นาย (โกง) : รู้จักกฎหมายคุ้มครองผู้แจ้งเบาะทุจริต
การแจ้งเบาะแส เป็นหนึ่งในกลไกสำคัญที่สามารถลดการคอร์รัปชันได้อย่างมีประสิทธิภาพ เพราะคงไม่มีใครให้มีข้อมูลเชิงลึกได้เท่า “คนใน” องค์กรเอง แต่อุปสรรคสำคัญที่ทำให้คนในองค์กรไม่กล้าให้แจ้งเบาะแสทุจริต คือ “ความกลัว”
KRAC คัดสรร เล่างานวิจัยไทย | รู้จัก 3 แนวทาง Support ผู้แจ้งเบาะแสทุจริต
ยิ่งมีคนแจ้งเบาะแสมากเท่าไร ก็จะยิ่งมีการตรวจสอบและช่วยนำคนผิดมาลงโทษมากเท่านั้น แต่อุปสรรคสำคัญที่ทำให้หลายคนที่มีข้อมูลไม่อยากแจ้งเบาะแส เพราะกลัวว่าถ้าแจ้งไปแล้วก็อาจจะโดนกลั่นแกล้ง
KRAC คัดสรร เล่างานวิจัยไทย | รางวัลแด่คนช่าง “แจ้ง”
กุญแจสำคัญที่จะช่วยจัดการคอร์รัปชันได้ คือ “การมีส่วนร่วมในการแจ้งเบาะแส” เพราะถ้าทั้งเจ้าหน้าที่รัฐและประชาชนมีส่วนร่วมในการช่วยตรวจสอบคอร์รัปชันภายในหน่วยงานรัฐ ช่วยกันแจ้งเบาะแส จะทำให้เจ้าหน้าที่รัฐรู้สึกกดดัน กลัวจะถูกจับได้และไม่กล้าคอร์รัปชัน ภาครัฐจึงมีความพยายามอย่างมากให้ทุกคนเข้ามามีส่วนร่วมกับการแก้ปัญหาคอร์รัปชัน
