KRAC คัดสรร เล่างานวิจัยไทย | ถ้าสื่อไทยมีเสรีภาพมากขึ้น จะช่วยลดการคอร์รัปชันได้หรือไม่ ?

“สื่อเสรีไม่เพียงทําหน้าที่เป็นช่องทางการแสดงออกเท่านั้น แต่ยังเป็นที่มาของข้อมูลข่าวสาร บนพื้นฐานความรับผิดชอบ เป็นเครื่องมือสําหรับการมีส่วนร่วมของพลเมือง และเป็นกลไกช่วยตรวจสอบ การทุจริตคอร์รัปชันอย่างเป็นทางการ นอกจากนี้สื่อเสรียังช่วยให้สถาบันต่าง ๆ ทํางานได้อย่างมี ประสิทธิภาพและแข็งแกร่งมากยิ่งขึ้น”

คำกล่าวข้างต้น เป็นประโยคของอดีตประธานธนาคารโลก (World Bank) ที่เคยได้กล่าวไว้ในวันเสรีภาพสื่อมวลชน (World Press Freedom Day) ในปี 2004 ซึ่งสะท้อนถึงบทบาทของสื่อมวลชนที่ไม่ได้มีหน้าที่เพียงแค่การรายงานข่าว แต่ยังสามารถร่วมแก้ไขปัญหาสังคมและปัญหาการคอร์รัปชันผ่านการเปิดโปงการกระทำผิดของหน่วยงานรัฐได้ สอดคล้องกับผลสํารวจดัชนีสถานการณ์คอร์รัปชันไทย (2560) ที่จัดทำโดยมหาวิทยาลัยหอการค้าไทย

โดยพบว่าประชาชนส่วนหนึ่งเสนอให้ “สื่อมวลชน” เข้ามาทําหน้าที่ช่วยตีแผ่ข้อเท็จจริง และตรวจสอบการคอร์รัปชันให้มากขึ้น ในฐานะกลไกหนึ่งของการพัฒนาประเทศ อีกทั้งงานวิชาการหลายชิ้นยังพบข้อสรุปที่น่าสนใจว่า ยิ่งสื่อมีเสรีภาพมากเท่าไร ก็จะช่วยแก้ปัญหาคอร์รัปชันได้มาก แต่แนวคิดนี้ถูกต้องจริงหรือ ? 

KRAC จึงอยากชวนทุกคนมาหาคำตอบจากงานวิจัยเรื่อง “อิทธิพลของเสรีภาพสื่อมวลชนต่อการคอร์รัปชันในสังคมไทย” (2564) จัดทำโดย วัชระ จิรฐิติกาลกิจ โดยมีจุดประสงค์เพื่อศึกษาว่า เสรีภาพสื่อมวลชนไทยส่งผลต่อระดับคอร์รัปชันในสังคมไทยอย่างไร งานวิจัยนี้ใช้วิธีการเก็บรวบรวมข้อมูลจากเอกสารวิชาการที่เกี่ยวข้องกับเสรีภาพสื่อในการต่อต้านคอร์รัปชัน และสัมภาษณ์ความเห็นจากนักวิชาการ และนักวิชาชีพสื่อมวลชนทั้งหมด 6 คน