เมื่อการเลือกตั้งในระดับท้องถิ่นสัมพันธ์กับการเมืองระดับชาติ เนื่องจากองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นและพรรคการเมืองอยู่ในรูปแบบความสัมพันธ์แบบเกื้อกูลซึ่งกันและกัน ปัญหาการทุจริตจึงฝังรากลึกอยู่ในการเลือกตั้งทุกระดับ
องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นถือเป็นฐานเสียงของพรรคการเมืองและเกื้อกูลกับการเมืองระดับชาติในลักษณะที่พึ่งพาซึ่งกันและกัน กล่าวคือ นักการเมืองท้องถิ่นเป็นหัวคะแนนให้กับพรรคการเมืองและพรรคการเมืองก็ให้การสนับสนุนและตอบแทนอย่างเต็มที่ในทุกรูปแบบ ผู้สมัครที่คาดหวังจะได้รับเลือกตั้งจึงจำเป็นต้องต่อสู้และพยายามทุกวิถีทางที่จะได้รับชัยชนะในการเลือกตั้ง ปัญหาการทุจริตเลือกตั้งโดยเฉพาะการซื้อสิทธิ์ขายเสียงจึงมีความรุนแรงเพิ่มขึ้นในทุกสมัยที่มีการเลือกตั้ง อีกทั้ง ยังกลายเป็นวัฒนธรรมหรือค่านิยมทางการเมืองในการเลือกตั้งทุกระดับ
จากสาเหตุดังกล่าว จึงนำมาสู่วัตถุประสงค์ของการศึกษาในครั้งนี้ คือ
- เพื่อศึกษาสภาพปัจจุบันของกลุ่มอิทธิพลทางการเมือง ผลประโยชน์ร่วม การอุปถัมภ์ พวกพ้อง และการตัดสินใจลงคะแนนเสียงเลือกตั้งสมาชิกองค์การบริหารส่วนตำบล
- เพื่อศึกษาอิทธิพลของกลุ่มอิทธิพลทางการเมือง ผลประโยชน์ร่วม การอุปถัมภ์ และพวกพ้องที่มีผลต่อการตัดสินใจลงคะแนนเสียงเลือกตั้งสมาชิกองค์การบริหารส่วนตำบล
ผลการศึกษา พบว่า สภาพปัจจุบันของกลุ่มอิทธิพลทางการเมือง ผลประโยชน์ร่วม การอุปถัมภ์ พวกพ้องและการตัดสินใจลงคะแนนเสียงเลือกตั้งสมาชิกองค์การบริหารส่วนตำบล ประชาชนที่เป็นกลุ่มตัวอย่างให้ความสำคัญเรื่องของการยอมรับนับถือ การเป็นหัวคะแนน การให้บริการ การทำงานร่วมกัน และการยึดที่ตัวบุคคล เป็นสำคัญ
สรุปประเด็นสำคัญของงานวิจัย
- จากการศึกษาพบว่า การอุปถัมภ์มีอิทธิพลต่อการตัดสินใจลงคะแนนเสียงเลือกตั้งสมาชิกองค์การบริหารส่วนตำบลมากที่สุด ส่วนหนึ่งอาจเป็นเพราะระบบอุปถัมภ์เป็นลักษณะของโครงสร้างความสัมพันธ์แบบแนวดิ่งที่ยึดถือการมีปฏิสัมพันธ์ระหว่างผู้อุปถัมภ์กับผู้รับการอุปถัมภ์ โดยผู้อุปถัมภ์จะให้ความหวังแก่ผู้รับการอุปถัมภ์ว่าจะให้ผลประโยชน์ตอบแทนในรูปแบบต่าง ๆ ซึ่งผู้รับการอุปถัมภ์ก็มักจะตอบแทนความต้องการผู้อุปถัมภ์ด้วยการให้ความช่วยเหลือคืนในรูปแบบต่าง ๆ ซึ่งการลงคะแนนเสียงเลือกตั้งก็เป็นการตอบแทนอีกรูปแบบหนึ่งที่สามารถทำได้
- จากการวิจัยยังพบว่า วัย ค่านิยม และฐานะทางเศรษฐกิจและสังคม ส่งผลต่อการตัดสินใจลงคะแนนเสียงเลือกตั้งสมาชิกองค์การบริหารส่วนตำบลด้วย
สรุปข้อเสนอแนะจากงานวิจัย
- ข้อเสนอแนะระดับท้องถิ่น: สำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ ( ป.ป.ช. ) ควรต้องพัฒนาและปรับปรุงให้ ป.ป.ช. จังหวัดมีการทำงานที่มีประสิทธิภาพ เพื่อให้สามารถติดตามและตรวจสอบการทุจริตในระดับท้องถิ่นได้อย่างแท้จริง เนื่องจากในปัจจุบันยังมีช่องว่างระหว่างประชาชนกับ ป.ป.ช. ค่อนข้างมาก ประชาชนมีความรู้สึกว่า ป.ป.ช. ห่างไกลและเข้าถึงยาก และควรให้ความรู้กับประชาชนเกี่ยวกับการเลือกตั้งทั้งรูปแบบ ขั้นตอนกฎหมาย สร้างกิจกรรมเชิงรุก มีการจัดอบรมให้ความรู้เกี่ยวกับรูปแบบการทุจริตเลือกตั้งในระดับท้องถิ่นและกฎหมายเฉพาะที่เกี่ยวข้องกับการทุจริตเลือกตั้ง รวมถึงควรสร้างเครือข่าย ป.ป.ช. เพื่อติดตาม สอดส่องและตรวจสอบการทุจริตในท้องถิ่น
- ข้อเสนอแนะระดับนโยบาย: สำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) จำเป็นต้องทำงานในลักษณะป้องกันก่อนเกิดการทุจริตมากกว่าเป็นการตั้งรับในภายหลัง เช่น ควรมีเครื่องมือสื่อสารที่สามารถนำข้อมูลของพื้นที่ส่งไปยังหน่วยงานที่เกี่ยวข้องได้อย่างรวดเร็ว เช่น สายด่วน ป.ป.ช. หรือ ป.ป.ช. อาสา เป็นต้น
ประภัสสร ปรีเอี่ยม, สุวรรณี จริยะพร, ไมตรี จันทร์ดาประดิษฐ์ และสมเกียรติ คูหาเกษมสิน. (2556). ปัจจัยที่กำหนดการตัดสินใจลงคะแนนเสียงเลือกตั้งสมาชิกองค์การบริหารส่วนตำบล. สำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ.
- ประภัสสร ปรีเอี่ยม
- สุวรรณี จริยะพร
- ไมตรี จันทร์ดาประดิษฐ์
- สมเกียรติ คูหาเกษมสิน
หัวข้อ
โครงการเฝ้าระวังและป้องกันการทุจริตจากนโยบายและโครงการของรัฐ
งานวิจัยนี้ จะพาไปทำความเข้าใจรูปแบบ คุณลักษณะ และวิธีการดำเนินนโยบาย มาตรการ หรือโครงการของรัฐเพื่อหาวิธีการเฝ้าระวังและป้องกันการทุจริตที่เกิดขึ้น
โครงการศึกษาเรื่องการแสวงหาผลประโยชน์จากการอนุญาตโดยใช้อำนาจรัฐ
ศึกษาการตรวจสอบดุลพินิจของฝ่ายปกครองในการออกใบอนุญาต และศึกษากฎหมายต่างประเทศเพื่อเสนอแนะมาตรการทางกฎหมายในการป้องกันการแสวงหาผลประโยชน์จากการอนุญาตโดยเจ้าหน้าที่ของรัฐ
โครงการศึกษามาตรการแทรกแซงตลาดข้าวเพื่อป้องกันการทุจริต: การแสวงหาค่าตอบแทนส่วนเกินและเศรษฐศาสตร์การเมืองของโครงการรับจำนำข้าวเปลือก
เพื่อประมาณการต้นทุน รายรับ การขาดทุน ต้นทุนสวัสดิการสังคมของโครงการรับจํานําข้าวเปลือก และประมาณการผลตอบแทนส่วนเกินที่ตกแก่กลุ่มบุคคลต่าง ๆ เพื่อวิเคราะห์การแสวงหาค่าเช่า และศึกษาการทุจริตของผู้ที่เกี่ยวข้อง