คอร์รัปชันมันสร้างความเสียหายอย่างไร

ในอดีตช่วงทศวรรษที่ 50 และ 60 วงการวิชาการได้มีการถกเถียงเรื่องความสัมพันธ์ของการคอร์รัปชันกับการพัฒนา ซึ่งมีแนวคิดที่เห็นว่าการคอร์รัปชันนั้นอาจส่งผลในเชิงบวกต่อการพัฒนาเศรษฐกิจและการเมือง เพราะอาจทำให้เกิดการลงทุนและสะสมทุน รวมถึงช่วยลดระเบียบทางราชการที่ยุ่งยากได้ด้วย และทำให้กลไกทางตลาดทำงานอย่างมีประสิทธิภาพ (Leff, 1964) นอกจากนี้ นักการเมืองและข้าราชการยังสามารถที่จะนำเงินที่ได้จากการคอร์รัปชัน มาลงทุนในภาคอุตสาหกรรมที่มีการใช้ปัจจัยทุนเข้มข้นเพิ่มขึ้นด้วยเช่นเดียวกัน

ขณะที่ในช่วงเวลาต่อมา แนวคิดและคำอธิบายของการคอร์รัปชันกับการพัฒนาได้เปลี่ยนไปในทิศทางตรงกันข้าม โดยเน้นย้ำถึงผลกระทบของการคอร์รัปชันที่เป็นภัยคุกคามต่อประชาธิปไตย และการพัฒนาเศรษฐกิจในหลายสังคม โดยเฉพาะประเทศกำลังพัฒนา (Ackerman, 1998; Johnston 1998) ซึ่งชี้ให้เห็นว่าการทุจริตคอร์รัปชันในประเทศเหล่านั้น ทำให้เกิดรัฐทุจริต (Corrupt States) 4 ประเภท ได้แก่ โจราธิปไตย (Kleptocracies) ที่ผู้มีอำนาจสูงสุดใช้ตำแหน่งทางการเมือง เพื่อเพิ่มความมั่งคั่งส่วนตัวด้วยการยักยอกทรัพยากรของประเทศ รัฐผูกขาดทวิภาคี (Bilateral Monopoly States) ที่ถูกครอบงำโดยเอกชนรายใหญ่จำนวนไม่มากในการผูกขาดอำนาจเหนือตลาดโดยมิชอบ รัฐที่ถูกครอบงำโดยมาเฟีย (Mafia-Dominated States) ที่ร่วมมือกับเจ้าหน้าที่รัฐในการทุจริตผ่านการใช้อิทธิพลเหนือรัฐ เพื่อผลประโยชน์ของตน และ รัฐที่แข่งขันกันติดสินบน (Competitive-Bribery State) ที่เจ้าหน้าที่รัฐและภาคธุรกิจเรียกร้องผลประโยชน์และการติดสินบนจากประชาชน

ทั้งนี้ ในปัจจุบันวงการวิชาการแทบจะไม่มีการยอมรับผลกระทบทางบวกของการคอร์รัปชันอีกแล้ว เนื่องจากการคอร์รัปชันถูกมองว่าเป็นสิ่งที่สร้างผลกระทบทางด้านลบให้กับเศรษฐกิจ สังคม การเมือง และขัดขวางการพัฒนาในระยะยาวของประเทศต่าง ๆ ซึ่งผลกระทบจากการคอร์รัปชันที่สะสมมาเป็นระยะเวลานาน ได้เริ่มส่งผลให้เห็นได้อย่างชัดเจนพอสมควรในปัจจุบัน เช่น เกิดความไม่ยุติธรรมในสังคม ทำให้หน่วยงานต่าง ๆ ทำงานอย่างไม่มีประสิทธิภาพ ประชาชนขาดความไว้วางใจรัฐบาล เกิดความสูญเปล่าในทรัพยากรของประเทศ ขาดแรงจูงใจในการลงทุนจากภาคเอกชนทั้งในและต่างประเทศ ขาดเสถียรภาพทางการเมือง ขาดประสิทธิภาพในมาตรการควบคุมคอร์รัปชัน และเกิดข้อจำกัดจากการนำนโยบายไปใช้ (McMullan, 1961)

ดังนั้น ในปัจจุบันนักวิชาการและองค์กรระหว่างประเทศ ต่างเห็นพ้องร่วมกันว่าการคอร์รัปชันเป็นภัยต่อเศรษฐกิจ สังคม และการเมือง ซึ่งทั้งภาครัฐ ภาคเอกชน และภาคประชาสังคม จะต้องร่วมมือ และให้ความสำคัญในการแก้ไขปัญหาการคอร์รัปชันอย่างเร่งด่วน เพื่อลดความเสียหายที่คอร์รัปชันจะส่งผลต่อการพัฒนาประเทศในอนาคต