จะจัดการคอร์รัปชันให้ได้ผล ต้องลงทุนกับทรัพยากรอะไรบ้าง

ในการทำงานด้านการต่อต้านคอร์รัปชันของประเทศไทยที่ผ่านมา หลายองค์กรมักใช้วิธีการสรรหาทรัพยากรและความช่วยเหลือจากภายนอกเครือข่ายเข้ามาภายในองค์กร ซึ่งต้องใช้เวลาและทรัพยากรจำนวนมากในการประสานงาน เพื่อก้าวข้ามอุปสรรคต่าง ๆ ในการทำงานที่เกิดขึ้น ทั้งที่ในความเป็นจริงแล้ว ทรัพยากรต่าง ๆ ที่จำเป็นในการทำงานเหล่านี้ ต่างก็มีอยู่ในองค์กรในเครือข่ายอยู่แล้ว เพียงแต่ยังขาดการประสานแบ่งปันกันระหว่างองค์กรเครือข่ายเท่านั้น

ดังนั้น การออกแบบการบริหารจัดการทรัพยากรภายในเครือข่ายอย่างมีกลยุทธ์ จึงจำเป็นที่จะต้องทำความเข้าใจถึงทรัพยากรของแต่ละองค์กรเครือข่ายในแต่ละภาคส่วนที่มีความโดดเด่น หรือเป็นส่วนที่ยังขาดอยู่ เพื่อนำไปสู่การเสริมสร้างความแข็งแกร่งให้แต่ละองค์กร โดยสามารถแบ่งรายละเอียดของทรัพยากรที่จำเป็นต่อการทำงานด้านการต่อต้านคอร์รัปชันออกเป็น 5 ประการ ได้แก่

• ทรัพยากรด้านเครือข่าย ซึ่งเป็นทรัพยากรที่โดดเด่น โดยเฉพาะในองค์กรที่มีข้อจำกัดด้านทรัพยากรบุคคลและทรัพยากรเงิน เช่น องค์กรภาคประชาสังคม ซึ่งองค์กรเหล่านี้ จะสามารถจัดการทรัพยากรที่มีจำกัดนั้นได้ดีขึ้นจากการขยายเครือข่ายความร่วมมือ
• ทรัพยากรทางการเงิน องค์กรที่มีจุดแข็งด้านการเงินยังมีจำนวนน้อยมาก ซึ่งส่วนใหญ่มักจะเป็นองค์กรของภาครัฐ หรือเป็นองค์กรที่ก่อตั้งและได้รับทุนสนับสนุนเป็นประจำจากองค์กรระหว่างประเทศ แต่ในภาคประชาสังคมและภาคเอกชน ส่วนใหญ่จะขาดแคลนเงินทุนสนับสนุน และทำให้งานที่ทำอยู่ไม่มีความต่อเนื่องมากพอที่จะสร้างความเปลี่ยนแปลงได้เท่าที่วางแผนไว้ รวมถึงต้องเสียทรัพยากรบุคคลและเวลาไปในการหาเงินมาสนับสนุนการทำงานทีละโครงการ
• ทรัพยากรบุคคล ในบางองค์กรที่มีจุดเด่นด้าน “ความเชี่ยวชาญ” ของทรัพยากรบุคคล อาจมีจุดอ่อนที่ “จำนวน” ของบุคลากรผู้ปฏิบัติงาน และในบางองค์กรก็อยู่ในสถานการณ์ที่สลับกัน ทำให้การทำงานต่อต้านคอร์รัปชันในด้านการป้องกัน ปราบปราม และตรวจสอบเกิดขึ้นได้อย่างไม่เต็มประสิทธิภาพ
• ทรัพยากรด้านนวัตกรรม ปัจจุบันมีองค์กรที่มีจุดเด่นด้านนวัตกรรมเพียง 5 องค์กร ซึ่งเป็นองค์กรที่ใช้สื่อและเครื่องมือทางเทคโนโลยีในการทำงานเป็นพื้นฐาน โดยส่วนใหญ่เป็นองค์กรที่บริหารโดยคนรุ่นใหม่ หรือเป็นองค์กรเกิดใหม่ที่มีความคล่องตัว และมีองค์ความรู้ด้านเทคโนโลยีมาตั้งแต่เริ่มต้น
• ทรัพยากรด้านองค์ความรู้และข้อมูล ยพบว่าองค์ความรู้และข้อมูล มักจะมาพร้อมกับทรัพยากรด้านเครือข่าย ทำให้องค์กรภาคประชาสังคมซึ่งมีเครือข่ายที่ดี จึงมีองค์ความรู้ และข้อมูลใหม่ ๆ ที่สะท้อนความต้องการของประชาชนจำนวนมาก และยังมีความโดดเด่นในองค์ความรู้เฉพาะด้าน ซึ่งเกิดจากกลไกการทำหน้าที่รวบรวมข้อมูล จัดทำสื่อ และงานวิจัย ซึ่งต้องอาศัยทักษะความสามารถ และข้อมูลจำนวนมากในการดำเนินงาน ในขณะที่องค์กรที่ขาดแคลนทรัพยากรด้านองค์ความรู้และข้อมูล มักจะเป็นองค์กรที่ไม่ได้ทำงานเชิงประเด็นแต่เป็นเชิงเทคนิคเป็นหลัก

ทั้งนี้ จากการศึกษารายละเอียดของทรัพยากรที่จำเป็นต่อการทำงานด้านการต่อต้านคอร์รัปชัน ยังพบว่า องค์กรส่วนใหญ่ในทุกภาคส่วนยังไม่เคยมีการวิเคราะห์ทรัพยากร เพื่อแสวงหาความร่วมมือและเเบ่งปันกันอย่างเป็นระบบ ดังนั้น การสร้างความร่วมมืออย่างมีประสิทธิภาพและยั่งยืนในเครือข่าย รวมถึงการแบ่งปันทรัพยากรระหว่างองค์กรในเครือข่าย จึงเป็นส่วนสำคัญที่จะช่วยเสริมสร้างศักยภาพให้กับทุกองค์กรในเครือข่ายที่เกี่ยวข้อง และสามารถยกระดับการทำงานด้านการต่อต้านคอร์รัปชันให้มีประสิทธิภาพและประสิทธิผลมากขึ้น โดยอาศัยการลงทุนและบริหารจัดการทรัพยากรต่าง ๆ ที่จำเป็นอย่างเป็นระบบและมีกลยุทธ์